Woordvolgorde
| Het Tsjechisch heeft als gebruikelijke woordvolgorde subject - werkwoord - object. In de zin "Hond bijt man" (Pes kouše muže) is de hond degene die bijt en de man degene die gebeten wordt. Het Tsjechisch is echter flexibel in het gebruik van woordvolgorde dankzij de naamvallen, die duidelijk maken welke rol iedereen in de zin heeft. In het Nederlands is de woordvolgorde belangrijk om te weten wie er iets doet en wie er iets ondergaat. In het Tsjechisch kun je de woordvolgorde makkelijk omdraaien (Muže kouše pes) en het betekent nog steeds dat de hond bijt en de man gebeten wordt. Als we in het Nederlands alleen de woordvolgorde omdraaien (Man bijt hond) wordt de betekenis van de zin heel anders. Als we de nadruk op de man willen leggen dan hebben we een complexere zinsconstructie nodig ("Het is de man die door de hond gebeten wordt"). Dat is in het Tsjechisch dus een stuk eenvoudiger. 'Muže' is de accusatiefvorm van 'Muž', daardoor is het ook als dit woord voorop staat direct duidelijk dat de man het lijdend voorwerp is. |
"Oog om oog maakt de hele wereld blind.
Oko za oko dělá celý svět slepým.
"